جوشکاری صنعتی
تکنیک انواع جوشکاری صنعتی
در این قسمت به صورت خلاصه به بررسی تکنیکهای اصلی هر نوع از جوشکاری صنعتی را توضیح میدهیم.
1. جوشکاری قوسی (Arc Welding)
- روش کار: با عبور جریان برق از یک الکترود به فلز پایه، قوس الکتریکی ایجاد میشود که حرارت بالا تولید میکند و فلزات را ذوب میکند. فلز پرکننده (در بعضی روشها) ذوب شده و دو قطعه به هم متصل میشوند.
- مثال:
1) SMAW: الکترود پوششدار به صورت دستی نگه داشته میشود.
2) MIG/MAG: سیم پرکننده به صورت خودکار تغذیه میشود و گاز محافظ اطراف جوش را محافظت میکند.
3) TIG: الکترود تنگستن غیرذوبشونده و گاز محافظ برای دقت بیشتر.
2. جوشکاری گازی (Gas Welding)
- روش کار: شعلهی گاز اکسیاستیلن که توسط سوختن مخلوط گاز اکسیژن و استیلن تولید میشود، فلزات را ذوب کرده و اتصال برقرار میشود. گاهی فلز پرکننده هم اضافه میشود.
- کاربرد: بیشتر برای ورقهای نازک و تعمیرات سبک.
3. جوشکاری مقاومتی (Resistance Welding)
- روش کار: دو قطعه فلز با فشار به هم فشرده میشوند و جریان الکتریکی از محل تماس عبور میکند. مقاومت الکتریکی در محل تماس باعث تولید حرارت و ذوب شدن محل اتصال میشود.
- انواع:
جوش نقطهای: برای اتصال قطعات نازک با نقاط جوش متعدد.
جوش درز: اتصال پیوسته با غلطکهای الکترودی.
جوش پروجکشن: جریان روی نقاط برجسته متمرکز میشود.
4. جوشکاری اصطکاکی (Friction Welding)
- روش کار: دو قطعه فلزی به هم فشرده شده و یکی یا هر دو قطعه با سرعت زیاد دوران میکنند. اصطکاک بین دو سطح، حرارت بالا تولید میکند و وقتی حرکت متوقف شود، تحت فشار، دو قطعه به هم جوش میخورند.
5. جوشکاری با پرتو (Beam Welding)
- روش کار: پرتو متمرکز انرژی (لیزر یا الکترون) به محل اتصال تابانده میشود و حرارت شدید ایجاد میکند. این حرارت سریع، فلز را ذوب و اتصال دقیق و قوی ایجاد میکند.
- مزیت: دقت بالا، نفوذ عمیق، منطقه تحت تأثیر حرارت کوچک.
6. جوشکاری انفجاری (Explosive Welding)
- روش کار: یک صفحه فلزی با سرعت و نیروی بسیار زیاد (انفجار کنترل شده) به صفحه دیگر برخورد میکند. انرژی انفجار باعث پیوند فلزات بدون ذوب شدن کامل آنها میشود.
- کاربرد: اتصال فلزات غیرهمجنس یا غیرقابل جوشکاری به روشهای معمول.
جوشکاری صنعتی گازی
جوشکاری صنعتی گازی، روشی است که در آن از شعله حاصل از سوختن گازهای اکسیژن و استیلن برای ذوب کردن و اتصال دو قطعه فلزی استفاده میشود. در این فرآیند، حرارت شعله به حدی است که فلزات در محل تماس ذوب شده و به هم جوش میخورند. این روش بیشتر برای فلزات نازک و کارهای تعمیراتی کاربرد دارد و به تجهیزات سادهای نیازمند است.
جوشکاری مقاومتی
جوشکاری مقاومتی روشی است که در آن دو قطعه فلزی با فشار به هم فشرده شده و جریان الکتریکی از محل تماس عبور میکند. مقاومت الکتریکی در نقطه تماس باعث تولید حرارت میشود و این حرارت فلزات را ذوب کرده و اتصال جوش را ایجاد میکند. این روش سریع، قابل اتوماسیون و مناسب برای اتصال ورقهای نازک است.
اهمیت جوشکاری لوله
جوشکاری لوله اهمیت زیادی در صنایع مختلف دارد زیرا لولهها وظیفه انتقال سیالات و گازها را بر عهده دارند و باید از نظر استحکام و آببندی کاملاً مطمئن باشند. جوشکاری صحیح و با کیفیت تضمین میکند که اتصالات لولهها مقاوم در برابر فشار، خوردگی و نشت باشند و عملکرد ایمن و پایدار سیستمهای انتقال را تضمین کند. این موضوع به ویژه در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، و نیروگاهها که ایمنی و کارایی خط لوله حیاتی است، اهمیت ویژهای دارد.
جوشکاری مخزن
جوشکاری مخزن فرآیندی است که در آن قطعات فلزی مختلف برای ساخت یا تعمیر مخازن ذخیرهسازی با استفاده از حرارت و فشار به هم متصل میشوند. این نوع جوشکاری باید بسیار دقیق و با کیفیت بالا انجام شود تا اطمینان حاصل شود که مخزن در برابر فشار داخلی، خوردگی و تغییرات دمایی مقاوم بوده و هیچ نشت یا خرابی در آن رخ ندهد. جوشکاری مخازن به دلیل اهمیت ایمنی و جلوگیری از خطرات محیطی نقش حیاتی در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، و آب دارد.
کدام نوع جوشکاری صنعتی مخزن سوخت ایمن است؟
برای ساخت مخزن سوخت، جوشکاری باید بسیار ایمن، دقیق و مقاوم باشد چون مخزن باید در برابر فشار، نشت و خوردگی مقاومت کند. بهترین نوع جوشکاری صنعتی برای مخازن سوخت معمولاً جوشکاری TIG (Tungsten Inert Gas) است.
- کنترل دقیق حرارت دارد و باعث جوشکاری تمیز و بدون عیب میشود.
- امکان ایجاد جوشهای نفوذی و مستحکم وجود دارد.
- با گاز محافظ آرگون همراه است که از آلودگی جوش جلوگیری میکند.
- مخصوصاً برای فلزات حساس و آلیاژهای نازک مناسب است.
در مواردی که حجم کار زیاد و ضخامت فلز بیشتر باشد، از جوشکاری زیرپودری (SAW) هم استفاده میشود که جوش قوی و عمیق ایجاد میکند و مناسب تولید انبوه است.
اما در نهایت، علاوه بر نوع جوشکاری، کیفیت اجرای جوش، استانداردهای ایمنی و آزمایشهای غیرمخرب (مثل تست رادیوگرافی و تست نفوذ) اهمیت زیادی دارند تا مخزن کاملاً ایمن باشد.
جوشکاری صنعتی لوله گاز طبیعی
جوشکاری صنعتی لوله گاز طبیعی یکی از حساسترین و مهمترین فرآیندها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است. این نوع جوشکاری باید با دقت بالا، استانداردهای ایمنی سختگیرانه و توسط جوشکاران مجرب انجام شود، زیرا هر گونه نقص میتواند منجر به نشت گاز، انفجار یا آسیبهای جبرانناپذیر شود.
جوشکاری لوله آب
جوشکاری لوله آب نیز همانند جوشکاری لوله گاز، نیازمند دقت، رعایت استانداردها و انتخاب روش مناسب بسته به نوع لوله و کاربرد آن است. اما بهطور کلی، جوشکاری لولههای آب (بهویژه در سیستمهای ساختمانی، صنعتی یا شهری) پیچیدگی کمتری نسبت به لولههای گاز دارد، زیرا فشار کاری و خطرات ایمنی پایینتر هستند.
عوامل موثر بر هزینه جوشکاری صنعتی
1) نوع لوله/متریال: فولادی، پلیاتیلنی، استیل و... هر کدام هزینه متفاوتی دارند.
2) روش جوشکاری: دستی ارزانتر، نیمهاتوماتیک یا اتوماتیک گرانتر.
3) حجم کار: پروژههای بزرگ بهصورت متری یا کیلویی، پروژههای کوچک اغلب روزمزد.
4) شرایط اجرا: جوشکاری در محلهای سخت مانند سقف یا زیر آب، هزینه را افزایش میدهد.
5) نیاز به تجهیزات خاص: در صورت استفاده از ابزارهای جوش تخصصی یا حمل و نقل، نرخ بالا