اجرای سقف شیروانی

اهمیت اجرای شیروانی در ساختمان سازی

وظیفه اصلی سقف، محافظت از سازه در برابر عوامل محیطی مانند باران، برف، تابش مستقیم خورشید و تغییرات دمایی است. در این میان، اجرای شیروانی به عنوان روشی مطمئن و کارآمد برای ایجاد پوشش مقاوم، از سازه محافظت می‌کند. شیروانی با طرح شیب‌دار خود، امکان نفوذ آب به داخل بنا را به حداقل می‌رساند و کمک می‌کند جریان برف به صورت کنترل‌شده از سطح بام تخلیه شود. با این ویژگی، خطر نشت رطوبت و تخریب لایه‌های زیرین ساختمان به میزان چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. طراحی و اجرای درست و اصولی سقف شیروانی فشار وارده بر اسکلت سازه را هم کنترل می‌کند. البته در زمان اجرای اسکلت ساختمان نیز باید به نوع سقف توجه کرد. در مناطق کوهستانی یا مناطقی که بارش برف زیاد است، شیب مناسب شیروانی، بار برف را به سرعت از سطح بام جدا می‌کند تا وزن اضافی به ساختمان وارد نشود. در مناطق گرم و خشک نیز استفاده از متریال‌های بازتابانده بر روی شیروانی‌ها می‌تواند در کاهش جذب گرمای خورشید موثر باشد. به همین دلیل انتخاب اصولی مصالح و روش اجرای صحیح شیروانی تاثیر مستقیمی برای کارایی سازه خواهد گذاشت.

اجرای انواع سقف شیروانی

با وجود تنوع مصالح ساختمانی، روش‌ها و سبک‌های مختلفی از اجرای شیروانی در پروژه‌های ساختمانی به کار گرفته می‌شود. هر نوع شیروانی، ویژگی‌ها، مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارد که بسته به اقلیم، نوع ساختمان و بودجه، آن مصالح را انتخاب می‌کنند. در ادامه انواع شیروانی و ویژگی‌های فنی هر کدام را بررسی می‌کنیم:

اجرای سقف شیروانی گالوانیزه

یکی از رایج‌ترین انواع شیروانی در ایران، شیروانی گالوانیزه است. ورق‌های گالوانیزه را از فولاد پوشش‌داده‌شده با روی می‌سازند تا در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت مقاوم بماند. اجرای شیروانی گالوانیزه اغلب در زمان ساخت انبار، ساخت سوله و برخی از ساختمان‌های مسکونی استفاده می‌شود. وزن کم، دوام بالا و نصب سریع از مهم‌ترین مزایای این نوع شیروانی است. در مناطق بسیار مرطوب، اجرای این نوع شیروانی، نیاز به عایق‌کاری حرارتی و صوتی بیشتری دارد تا از ایجاد چگالش و صدای زیاد در زمان بارندگی جلوگیری کند.

اجرای سقف شیروانی آلومینیومی

در پروژه‌هایی که وزن سازه اهمیت بالایی دارد، از ورق‌‌هایی آلومینیومی برای پوشش بام استفاده می‌کنند. آلومینیوم به دلیل سبک بودن و مقاومت بالایی که دارد، برای مناطق ساحلی و شرجی بهترین گزینه است. اجرای شیروانی آلومینیومی به ویژه در ساختمان‌های صنعتی یا سازه‌هایی با دهانه بزرگ متداول است. مزیت مهم دیگر این نوع شیروانی، قابلیت بازیافت و نگهداری آسان آن است.

اجرای سقف شیروانی طرح سفال

شیروانی طرح سفال، از پرطرفدارترین انواع بام‌ها در ساختمان‌های ویلایی و مناطقی با آب‌وهوای خوب است. این نوع شیروانی را از ورق‌‌های فلزی یا پلیمری با پوشش رنگی می‌سازند که ظاهری مشابه سفال طبیعی دارد. اجرای شیروانی طرح سفال به دلیل زیبایی و هماهنگی با سبک معماری سنتی و مدرن، بسیار مورد توجه است. از نظر فنی، این نوع شیروانی وزن به نسبت سبکی دارد و نصب آن نیز آسان است؛ اما برای جلوگیری از نفوذ رطوبت، باید درزها با دقت بالایی آب‌بندی شوند.

اجرای سقف شیروانی شادولاین

ورق‌های شادولاین از جمله پوشش‌های مدرن و مقاومی هستند که آن‌ها را با خطوط برجسته و فرم‌های هندسی خاص تولید می‌کنند. اجرای شیروانی شادولاین به دلیل استحکام بالا، طول عمر زیاد و ظاهر مدرن، در پروژه‌های مسکونی، صنعتی و اداری کاربرد فراوانی دارد. این ورق‌‌های را از فولاد گالوانیزه رنگی می‌سازند و قابلیت تحمل فشار باد و برف را هم دارند.

اجرای سقف شیروانی سیمانی

در برخی از پروژه‌ها که هدف ایجاد ظاهری کلاسیک و مستحکم است، از پوشش‌های سیمانی یا بتنی برای سقف استفاده می‌کنند. اجرای شیروانی سیمانی به صورت قطعات از پیش ‌ساخته‌شده خواهد بود که با اتصالات مخصوص بر روی زیرسازی فلزی یا بتنی نصب می‌گردد. این نوع شیروانی مقاومت بالایی در برابر حرارت و آتش دارد و برای مناطق گرم و خشک مناسب است. وزن زیاد آن و نیاز به زیرسازی قوی نیز از محدودیت‌های این نوع سقف به حساب می‌آید.

اجرای سقف شیروانی چوبی و سنتی

در مناطق شمالی و کوهستانی ایران، همچنان از شیروانی‌های چوبی استفاده می‌کنند که علاوه بر زیبایی، سازگاری بالایی با محیط طبیعی دارند. اجرای شیروانی چوبی به دقت بالایی در انتخاب نوع چوب و اجرای عایق مناسب آن نیاز دارد. تنها در این صورت، از پوسیدگی چوب و نفوذ رطوبت جلوگیری خواهد شد. این نوع شیروانی اغلب در ویلاها، کلبه‌ها و سازه‌های گردشگری به کار برده می‌شود تا جلوه‌ای گرم و طبیعی به فضا ببخشد.

مراحل اجرای سقف شیروانی به صورت گام‌به‌گام

اجرای شیروانی فرایندی است که چند مرحله دارد و برای اجرای هر بخش آن به دانش فنی نیاز است. کوچک‌ترین خطا در هر مرحله، موجب نفوذ آب، کاهش دوام و خطر ریزش سقف می‌شود. در این بخش مراحل اجرای شیروانی استاندارد را از طراحی تا تکمیل نهایی را به صورت گام‌به‌گام مرور می‌کنیم:

طراحی و محاسبات اولیه

پیش از آغاز عملیات لازم است تکنسین، طراحی دقیق شیروانی را انجام می‌دهد. در این مرحله، مهندس طراح با در نظر گرفتن نوع کاربری ساختمان، شرایط اقلیمی، میزان بار برف و باران و سبک معماری، زاویه مناسب شیب را تعیین می‌کند. انتخاب نوع متریال نیز در همین مرحله انجام می‌شود.

آماده‌سازی و زیرسازی سقف

پس از طراحی سقف شیروانی، نوبت به زیرسازی می‌رسد. بسته به نوع مصالح مورد استفاده، زیرسازی می‌تواند از پروفیل‌های فلزی، چوبی یا ترکیبی از هر دو تشکیل شود. در این مرحله، رعایت فواصل استاندارد بین تیرک‌ها، ضخامت مناسب نبشی‌ها و نحوه صحیح اتصال اجزا مطابق با نقشه‌های فنی الزامی است. زیرسازی مستحکم، وظیفه انتقال وزن و فشار ناشی از پوشش سقف را بر عهده دارد و از بروز تغییر شکل یا نشست سازه در طول زمان جلوگیری می‌کند.

نصب لایه عایق

در مناطق سرد یا مرطوب، استفاده از لایه‌های عایق حرارتی و نصب عایق رطوبتی برای سقف، ضرورت دارد. این عایق‌ها در زیر پوشش اصلی سقف قرار می‌گیرند تا از نفوذ رطوبت و انتقال گرما جلوگیری کنند. اغلب از فوم‌های پلی‌اتیلن، پشم شیشه یا عایق‌های رفلکتیو برای عایق‌سازی استفاده می‌کنند.

نصب ورق‌ها

در این مرحله، ورق‌های اصلی شیروانی را با پوشش موردنظر بر روی زیرسازی نصب می‌کنند. جهت ورق‌ها باید در مقابل جهت وزش باد و باران قرار بگیرد و برای نصب آن‌ها از پیچ‌های مخصوص خودکار با واشرهای آب‌بندی استفاده می‌کنند تا از هرگونه نشت رطوبت جلوگیری کند.

اجرای درزها و فلاشینگ

پس از نصب پوشش اصلی، درزهای اتصال و گوشه‌ها را با فلاشینگ و زوایای فلزی می‌پوشانند. در این مرحله همچنین نصب آب‌روها را برای هدایت باران انجام می‌دهند. درزگیری اصولی از ورود آب به زیر لایه‌های سقف جلوگیری می‌کند.

اشتباهات رایج در نصب شیروانی

در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، ایرادات بام و نشتی‌های پس از بارندگی، نتیجه اشتباهات جزئی ولی تکرارشونده در اجرای شیروانی است. این خطاها اغلب به دلیل بی‌توجهی به اصول فنی، استفاده از مصالح نامرغوب یا ناآشنایی با شرایط اقلیمی رخ می‌دهد. در ادامه به مهم‌ترین اشتباهات رایج در اجرای شیروانی و پیامدهای آن اشاره می‌کنیم تا از بروز آن‌ها در پروژه‌های مشابه جلوگیری کنید:

طراحی نادرست زاویه شیب از اشتباهات متداول در اجرای شیروانی است. شیب کم، تجمع آب و نفوذ رطوبت را به دنبال دارد، در حالی که شیب بیش از اندازه می‌تواند فشار باد را افزایش داده و موجب جدا شدن ورقه‌ها گردد. محاسبه دقیق و فنی شیب، از نخستین‌ها گام‌ها در جلوگیری از آسیب‌های بعدی در اجرای شیروانی است.
استفاده از پروفیل‌های کم‌کیفیت، فاصله‌گذاری نامناسب تیرک‌ها و جوشکاری ناقص از مهم‌ترین عواملی هستند که لرزش، صدا و تغییر شکل را به وجود می‌آورند.
اگر همپوشانی میان ورق‌ها را به درستی اجرا نکنند، مسیر نفوذ آب باز می‌ماند و در فصل بارندگی موجب نشتی میشود.
بستن بیش از حد یا کمتر پیچ‌ها، استفاده از پیچ‌های بی‌کیفیت یا بدون واشر مناسب، همگی موجب کاهش مقاومت و آب‌بندی می‌شوند.
حذف یا اجرای ناقص لایه‌های عایق یکی از اشتباهات پرهزینه است. نفوذ رطوبت به زیر ورق‌‌ها، زنگ‌زدگی، پوسیدگی زیرسازی و کاهش عمر مفید سقف را به وجود می‌آورد. برای جلوگیری از این مورد در بسیاری از مناطق از ایزوگام کاری یا قیرگونی استفاده می‌شود.
در بسیاری از موارد، آب‌روها با شیب نامناسب یا در مکان نادرست نصب می‌شوند. نتیجه آن، جمع شدن آب و نشت در بخش‌های مختلف بام خواهد بود.
اگر فلاشینگ‌ها به درستی در گوشه‌ها و درزها نصب نشوند، آب به راحتی به زیر ورق‌‌های نفوذ می‌کند.
فلزات به صورت طبیعی در برابر گرما انبساط پیدا می‌کنند و در سرما منقبض می‌شوند. عدم پیش‌بینی فضای حرکتی لازم در طراحی و نصب ورق‌ها، ترک‌خوردگی و شکستگی اتصالات را به وجود می‌آورد.
استفاده نادرست متریال، مانند استفاده از ورق‌‌های فلزی در مناطق بسیار مرطوب یا مصالح سنگین در ساختمان‌های سبک، دوام سقف را کاهش می‌دهد.

هزینه نصب و اجرای شیروانی

هزینه اجرای شیروانی از پرسش‌های اساسی در هنگام اجرای پروژه‌های ساختمانی است. تعیین دقیق هزینه به عوامل گوناگونی وابسته است و تنها با بررسی جزئیات فنی و متریال انتخابی می‌توان برآوردی دقیق از آن را ارائه داد. در ادامه مهم‌ترین عوامل موثر بر هزینه اجرای شیروانی را بررسی می‌کنیم:

نوع متریال مصرفی

انتخاب مصالح بیشترین تاثیر را بر قیمت تمام‌شده دارد. به عنوان مثال، ورق‌های گالوانیزه نسبت به ورق‌‌های آلومینیومی یا طرح‌های سفال، هزینه بیشتری دارد. متریال‌هایی مانند ورق‌های رنگی شادولاین یا طرح سفال، به دلیل ظاهر زیبا و کیفیت بالاتر هم هزینه بیشتری دارند. در برخی از پروژه‌ها از عایق حرارتی و صوتی و باکیفیتی در سقف استفاده می‌کنند که بر هزینه نهایی تاثیر می‌گذارد.

متراژ سقف

هرچه ابعاد سقف بزرگ‌تر و طراحی آن پیچیده‌تر باشد، میزان مصالح مصرفی و زمان اجرا افزایش پیدا می‌کند. سقف‌های چندوجهی، دارای شکستگی و قوس‌دار، نیاز به برش‌ها و اتصالات بیشتری دارند که به صورت مستقیم هزینه را افزایش می‌دهد.

زیرسازی و نوع سازه

نوع زیرسازی مورد نیاز هم عامل مهمی در تعیین هزینه است. اگر سازه نیاز به تقویت زیرسازی داشته باشد، هزینه مصالح و نیرو کار به هزینه نهایی پروژه اضافه می‌شود.

دستمزد نیروی متخصص

دستمزد مجریان و نصابان حرفه‌ای، بخش قابل توجهی از هزینه کل پروژه را تشکیل می‌دهد. مجریان با تجربه، با رعایت اصول فنی، سرعت اجرای بالاتر و کاهش ضایعات مصالح، در نهایت هزینه‌های غیرمستقیم پروژه را کاهش می‌دهند.

کمک کار راهکار مناسب برای اطلاع از قیمت دقیق

شما با استفاده از کمک کار دیگر نگرانی بابت هزینه انجام کار خود ندارید. فرقی نمی‌کند که به دنبال اجرای سقف شیروانی هستید یا حتی نظافت منزل. شما می‌توانید از طریق جدول قیمتی همین صفحه و یا از طریق ثبت سفارش رایگان، از هزینه خدمت مدنظر خود اطلاع پیدا کنید و با خیال راحت کار خود را به بهترین‌ها بسپارید.