طراحی و اجرای زیرسازی ساختمان و بتن ریزی
زیرسازی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
همانطور که اشاره شد، زیرسازی یکی از اصلیترین مراحل ساختمانسازی به شمار میرود. زیرسازی در واقع فرآیندی است که قبل از بتن ریزی انجام میشود. این کار از طریق ایجاد یک لایه باعث میشود که سطح زمین کاملا هموار و تراز شده و فشار ناشی از ساختمان از طریق این لایه، به خاک منتقل شود. به زبان ساده، زیرسازی به معنی ایجاد یک بستر پایدار و مقاوم برای تحمل وزن و تنشهای ساختمان است تا از تخریب و فرو ریختن سازه جلوگیری کند.
برخی از مهمترین کاربردهای زیرسازی عبارتند از:
- ایجاد سطح صاف و یکدست: یکی از مهمترین کاربردهای زیرسازی، از بین بردن هر گونه برآمدگی یا ناهمواری در سطح مورد نظر است. زیرا در صورت وجود برجستگی، احتمال ترک و شکستگی سطح افزایش خواهد یافت. این موضوع در طولانی مدت باعث تخریب ساختمان میشود.
- افزایش طول عمر بنا: زیرسازی اصولی و مناسب با جلوگیری از آسیبهای محیطی، باعث افزایش طول عمر ساختمان خواهد شد.
- ایجاد بستر مقاوم: هدف اصلی این اقدام، افزایش مقاومت خاک و سطح زمین است. با این کار، زمین وزن سازه را تحمل کرده و احتمال فرو ریختن ساختمان به حداقل میرسد.
- سهولت در اجرای مراحل بعدی: وقتی زیرسازی به درستی انجام شود، تیم اجرایی میتوانند مراحل بعدی از جمله بتن ریزی، کفسازی و نصب تجهیزات را با دقت و سرعت بیشتری انجام دهند.
آیا زیرسازی در زمینهای زراعی هم ممکن است؟
قبل از اینکه برای انجام زیرسازی اقدام کنید، ابتدا لازم است نوع خاک و زمین منطقه را بررسی کنید. به طور کلی میتوان گفت که زمینهای کشاورزی و زراعی برای خاکبرداری و زیرسازی مناسب نیستند. اما اگر شرایط به گونهای باشد که چارهای جز این نداشته باشید، ۲ راه برای زیرسازی زمینهای زراعی وجود دارد:
روش اول: روش اول، خاکبرداری است. این کار باید تا زمان رسیدن به خاک مناسب ادامه پیدا کند. سپس فرآیند خاکریزی در لایههای ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتری انجام میشود. بعد از آن، خاک مرطوب شده و با لودر یا غلتک کوبیده میشود تا به تراز مناسب برسد.
روش دوم: این روش نیازی به خاکبرداری و خاکریزی ندارد. در روش دوم با استفاده از غلتک، خاک چندین بار کوبیده میشود تا مقاومت آن افزایش یابد. دلیل این اتفاق، خروج رطوبت موجود در بین لایههای خاک است که باعث افزایش تراکم خاک میشود.
مراحل انجام زیرسازی به چه صورت است؟
فرآیند زیرسازی دارای مراحل مختلفی است و بر اساس نوع پروژه، ممکن است این مراحل کمی متفاوت باشند. در ادامه هر مرحله را به ترتیب برای شما شرح میدهیم.
مرحله اول، آمادهسازی زمین
در مرحله اول زیرسازی، زمین مورد نظر باید از هر گونه علف هرز، سنگ، پسماند، نخاله و ریشه گیاهان پاک شود. این مرحله اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا از نشستهای ناگهانی جلوگیری میکند. سپس با استفاده از ماشینآلاتی مثل لودر، ناهمواریها و بلندیهای اولیه رفع میشوند.
مرحله دوم، شیببندی
این مرحله از زیرسازی در پروژههایی مثل
محوطهسازی، کفسازی سرویس بهداشتی یا بام بسیار حیاتی است. این کار باعث هدایت آبهای سطحی به سمت چاه میشود و از تجمع آنها جلوگیری میکند. معمولا شیب مناسب بین ۲ تا ۳ درجه است.
مرحله سوم، خاکبرداری یا خاکریزی
در مرحله بعدی خاک باید کاملا تراز شود. این کار بسته به نیاز پروژه، از طریق خاکبرداری یا خاکریزی انجام میگیرد. خاکریزی معمولا با استفاده از مصالح مختلف مثل خاک مناسب، سیمان و شن در لایههای ۱۵-۳۰ سانتیمتری اجرا شده و سپس هر لایه جداگانه کوبیده میشود.
مرحله چهارم، کوبیدن و متراکمسازی لایهها
بعد از اینکه لایههای زیرسازی اجرا شد، نوبت به کوبیدن و متراکم کردن آنها میرسد. این کار برای جلوگیری از نشست زمین در آینده ضروری است. در این مرحله از ماشینآلاتی مثل غلتک و کامپکتور استفاده میشود تا تراکم هر لایه به بیش از ۹۵ درصد برسد.
مرحله پنجم، کنترل نهایی
در مرحله آخر، سطح زیرسازی شده از نظر ارتفاع، شیب و تراز بودن بررسی میشود. این کار با استفاده از ابزارها و دستگاههای مخصوص مثل تراز لیزری و متر صورت میگیرد.
بتن ریزی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
بعد از پایان فرآیند زیرسازی، نوبت به بتن ریزی میرسد. بتن ریزی به معنی ریختن مخلوط بتن (که از آب، سیمان، شن و ماسه تشکیل شده است) به داخل قالبها است. بعد از اینکه بتنها خشک شدند، دوام و استحکام ساختمان را افزایش میدهند.
همانطور که پیشتر گفته شد، بتن ریزی یکی از حیاتیترین اقدامات در پروژههای ساختمانی است. بتن به دلیل داشتن ویژگیهای منحصر به فرد خود از جمله پایداری و دوام، مقاومت بالا و قابلیت شکلپذیری در قالبهای مختلف، علاوه بر ساختمانسازی در پروژههای دیگری مثل ساخت پل نیز استفاده میشود.
برخی از مهمترین کاربردهای بتن ریزی عبارتند از:
- ساخت پلها و تونلهای شهری
- ایجاد سازههای ایمن در برابر زلزله
- اجرای فونداسیون و پیریزی ساختمانها
- ساخت ستونها و دیوارهای اصلی سازه
- اجرای کفسازی
- ساخت مخازن ذخیره آب
مراحل بتن ریزی چگونه است؟
فرآیند بتن ریزی شامل مراحل مختلفی است. هر یک از این مراحل باید به ترتیب و اصولی انجام شوند. در غیر صورت، بتن کیفیت و استحکام مطلوب را نخواهد داشت. در ادامه مراحل بتن ریزی را به ترتیب بررسی خواهیم کرد.
مرحله اول بتن ریزی،آمادهسازی سطح
نخستین مرحله برای بتن ریزی، آمادهسازی سطح یا همان زیرسازی است. در این مرحله تمام علفها و مواد زائد برداشته شده و ناهمواریها صاف میشوند. همچنین لایههای زیرسازی باید متراکم شوند تا بتن دوام و مقاومت بالایی از خود نشان دهد. در صورت استفاده از عایقهای پلاستیکی، رطوبت بتن توسط خاک جذب نخواهد شد و ماندگاری آن افزایش مییابد.
مرحله دوم بتن ریزی، قالببندی
در مرحله بعدی، قالبها به صورت منظم روی سطح قرار داده شده و در جای خود محکم میشوند. قالببندی یکی از مهمترین و حساسترین قسمتهای بتن ریزی به شمار میرود. در این مرحله از مواد جداکننده استفاده میشود تا بتن به قالب نچسبد.
مرحله سوم بتن ریزی، آرماتوربندی
این مرحله ممکن است در تمام پروژهها انجام نشود. تنها در صورتی آرماتوربندی اجرا میشود که پروژه مورد نظر دارای سازههای بتنی مسلح مثل ستون، دیوار حائل یا دال بتنی باشد. در این مرحله، آرماتورها یا میلگردها باید به صورت دقیق و طبق نقشه، در جای خود قرار بگیرند.
مرحله چهارم بتن ریزی، انتقال بتن به محل پروژه
بعد از اینکه بتنها تهیه شدند، باید فورا به محل مورد نظر منتقل شوند. زیرا بتنها به سرعت سفت میشوند و در این صورت قابل استفاده نخواهند بود. در حین فرآیند حمل و نقل، بتنها نباید دچار رسوب یا جداشدگی شوند. همچنین قرار گرفتن آنها در معرض گرمای شدید یا باد، میتواند باعث تبخیر رطوبت و کاهش کیفیت آنها شود.
مرحله پنجم بتن ریزی، ریختن بتن در قالب
در مرحله بعدی، بتنها باید به داخل قالبهای مورد نظر ریخته شوند. این کار باید به صورت لایهلایه و کاملا با صبر و حوصله انجام شود. در صورتی که بتنها به شکل مناسبی در قالبها ریخته نشوند، سازه دوام مناسبی نخواهد داشت.
مرحله ششم بتن ریزی، ویبره کردن
یکی از مراحل بسیار مهم در بتن ریزی، ویبره کردن است. این کار با استفاده از دستگاههای ویبراتور مخصوص انجام شده و باعث خروج حبابهای هوا و افزایش تراکم بتن میشود.
مرحله هفتم بتن ریزی، پرداخت کردن
پس از اینکه بتنها به طور کامل ویبره شدند، نوبت به صاف کردن سطح آنها میرسد. در این مرحله با استفاده از ابزارهایی مثل ماله، سطح بتن کامل صاف و بدون هر گونه ترک میشود.
مرحله هشتم بتن ریزی، کیورینگ
کیورینگ یا عملآوری بتن، به معنی نگهداری آن در شرایط مناسب است. اگر مرحله عملآوری به درستی انجام نشود، بتن رطوبت و دمای خود را از دست میدهد. این اتفاق باعث کاهش مقاومت و دوام بتن میشود. معمولا برای جلوگیری از این اتفاق، از روشهای مختلفی مثل استفاده از عایقهای پلاستیکی یا پاشیدن آب روی بتن کمک گرفته میشود.
قیمت زیرسازی و بتن ریزی چقدر است؟
به دلیل اینکه هزینه این خدمات به فاکتورهای متعددی بستگی دارد، نمیتوان یک قیمت ثابت برای آن تعیین کرد. با این حال برخی از عوامل موثر بر قیمت زیرسازی و بتن ریزی عبارتند از:
- مساحت و حجم کار: حجم پروژه تاثیر مستقیمی بر قیمت این خدمات دارد. هر چقدر متراژ و مساحت پروژه بیشتر باشد، هزینههای نهایی افزایش خواهد یافت.
- نوع خاک: یکی از مهمترین فاکتورها برای تعیین قیمت، نوع خاک منطقه است. مثلا زیرسازی زمینهای زراعی به کار بیشتری نیاز دارد، در نتیجه هزینه زیرسازی آنها بیشتر خواهد بود.
- نوع مصالح مصرفی: بسته به اینکه از چه نوع مصالحی برای زیرسازی استفاده شود، هزینه اجرا متفاوت است.
- دستمزد کارگران: یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت این خدمات، دستمزد کارگران و عوامل اجرایی است. پروژههای بزرگتر به افراد بیشتری نیاز دارند، در نتیجه هزینهها هم بیشتر میشود.
درخواست زیرسازی و بتن ریزی در کمککار
همانطور که گفته شد، این دو فرآیند یکی از مراحل اساسی و تاثیرگذار در ساخت و ساز به شمار میروند. در زیرسازی، سطح زمین هموار و مسطح میشود تا بستری پایدار برای بتن ریزی فراهم شود.
انتخاب مصالح مناسب، اجرای اصولی هر مرحله و نظارت بر کار، تاثیر مستقیمی بر کیفیت نهایی پروژه دارد. به همین دلیل، توصیه میشود که از متخصصان و مراکز معتبر و تخصصی خدمات دریافت کنید تا سازهای ایمن، پایدار و بادوام داشته باشید. جهت طراحی و اجرای زیرسازی ساختمان و بتن ریزی سقف، کف و فونداسیون با بهترین هزینه و در سریع ترین زمان، درخواست خود را در کمککار ثبت و پس از دریافت پیشنهاد، با متخصص انتخابی تماس گرفته و سر جزییات، زمان و هزینه اولیه انجام کار، توافقات لازم را انجام دهید.