تربیت طوطی و پرندگان سخنگو

حالا که می‌دانید آموزش حرف زدن به طوطی یک روند علمی و هدفمند است، وقت آن رسیده که وارد عمل شوید. اما چگونه می‌توان طوطی را به حرف زدن ترغیب کرد؟ چه کارهایی باید انجام دهید تا پرنده‌تان اولین کلمات را یاد بگیرد و به تکرار آن‌ها علاقه‌مند شود؟ در ادامه، شما را با چند اصل کلیدی در مسیر آموزش طوطی سخنگو آشنا می‌کنیم که عبارتند از:

طوطی‌ها زمانی بهتر یاد می‌گیرند که آرام، هشیار و خسته یا گرسنه نباشند. بهترین زمان معمولا صبح یا ساعاتی‌ است که پرنده انرژی دارد و محیط آرام است.

آموزش را با یک یا دو کلمه آغاز کنید. مثلا سلام، بیا یا حتی اسم خود پرنده. این کلمات را با لحن یکنواخت، روزی چند بار در موقعیت‌های خاص تکرار کنید تا طوطی آن‌ها را با موقعیت‌ها مرتبط کند.

همانطور که خودتان هم می‌دانید، کلید آموزش، تکرار مداوم است. طوطی‌ها با شنیدن زیاد، کلمات را جذب می‌کنند؛ پس صبور باشید و آموزش را به جلسات کوتاه اما منظم تقسیم کنید.

هر بار که پرنده واکنش مثبتی نشان داد یا صدایی شبیه کلمه‌ای گفت، بلافاصله با صدای هیجان‌زده یا با یک خوراکی مورد علاقه‌اش، او را تشویق کنید چونکه این پاداش‌ها باعث تقویت رفتار درست می‌شوند.

اگر اطراف پرنده پر از صداهای متفرقه باشد (موبایل، تلویزیون، صدای خیابان)، تمرکزش کم می‌شود یا ممکن است کلمات بی‌ربط را یاد بگیرد. محیط آموزش باید نسبتا ساکت و کنترل‌شده باشد.

همه‌ی طوطی‌ها به یک اندازه مستعد یادگیری کلمات نیستند. بعضی نژادها مانند خاکستری آفریقایی (کاسکو) یا آمازون‌ها استعداد بیشتری دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است فقط چند واژه ساده یاد بگیرند. پس شناخت ظرفیت طوطی‌تان، انتظارات شما را واقعی‌تر می‌کند.

در نهایت، یادتان باشد که آموزش حرف زدن به طوطی فقط مربوط به کلمات نیست؛ یک مسیر ارتباطی‌ است که بر پایه اعتماد، صبر و شناخت ساخته می‌شود. اگر دوست دارید این مسیر را با سرعت و دقت بیشتری طی کنید، متخصصان کمک کار آماده‌اند تا در هر مرحله کنار شما و پرنده‌تان باشند.

حالا که با اصول اولیه‌ آموزش هم آشنا شدید، وقت آن رسیده که نگاهی دقیق‌تر به بهترین روش‌های آموزش حرف زدن به طوطی بیندازیم؛ روش‌هایی که ن ه‌تنها اثربخش هستند، بلکه یادگیری را برای پرنده‌تان لذت‌بخش‌تر و سریع‌تر می‌کنند:

تکرار کلمات، پایه‌ اصلی یادگیری در طوطی‌ها است، اما نه هر تکراری! سعی کنید کلمات را در موقعیت‌های خاص و به‌ شکل منظم تکرار کنید. مثلا هر بار که وارد اتاق می‌شوید بگویید «سلام»، یا هنگام غذا دادن، نام غذا را تکرار کنید. این ارتباط موقعیتی، یادگیری را عمیق‌تر می‌کند.

طوطی‌ها بیشتر به صداهایی با لحن خاص و انرژی بالا واکنش نشان می‌دهند. پس کلمات را کمی اغراق‌آمیز، کشیده و با هیجان بگویید. این کار هم توجه پرنده را جلب می‌کند، هم باعث می‌شود واژه‌ها برایش جذاب‌تر شوند.

ترکیب کلمه با حرکت (مثل تکان دادن دست هنگام گفتن «بیا») باعث می‌شود طوطی علاوه بر شنیدن، از طریق دیداری هم کلمه را یاد بگیرد. این روش به‌ خصوص برای نژادهایی که ارتباط غیرکلامی قوی‌تری دارند، بسیار موثر است.

طوطی‌ها تقلیدگرهای فوق‌العاده‌ای هستند؛ پخش فایل‌های صوتی آموزش کلمات یا صدای صاحب پرنده در زمان‌های مشخص (مثلا وقتی خانه نیستید) می‌تواند روند یادگیری را تقویت کند؛ البته به شرطی که در کنار آن آموزش توسط خود صاحب هم ادامه داشته باشد.

اگر طوطی‌تان ناخواسته کلمات یا صداهایی را یاد گرفته (مثل زنگ گوشی یا جملات بی‌ربط)، باید آن صداها را از محیط حذف کرده و به‌ جای آن، روی تکرار هدفمند واژه‌های مطلوب تمرکز کنید. پرنده‌ها به مرور، آنچه توجهی دریافت نکند را کنار می‌گذارند.

گاهی با وجود تلاش زیاد، روند یادگیری کند است. در چنین شرایطی، کمک گرفتن از متخصص آموزش پرندگان می‌تواند مسیر را دقیق‌تر، کوتاه‌تر و موثرتر کند. فردی که رفتار طوطی را تحلیل می‌کند، موانع یادگیری را شناسایی می‌کند و روش آموزشی مناسب نژاد خاص پرنده را پیشنهاد می‌دهد.

حالا که با بهترین روش‌های آموزش حرف زدن به طوطی هم آشنا شدید، احتمالا این سوال برایتان پیش آمده که اصلا چه زمانی، مناسب‌ترین موقع برای انجام این کار است؟ آیا همه طوطی‌ها آمادگی یادگیری یکسانی دارند؟ در هر زمانی می‌توان آموزش حرف زدن به طوطی را انجام داد؟ پاسخ این است که زمان مناسب برای شروع آموزش، دقیقاً از وقتی آغاز می‌شود که طوطی با محیط جدید احساس امنیت و راحتی کند. یعنی چه؟ بیایید کمی دقیق‌تر این فرایند را بررسی کنیم.

معمولا بهترین زمان برای آغاز آموزش سخن گفتن، بین ۳ تا ۶ ماهگی است. در این سن، طوطی در حال یادگیری محیط، صداها و تعاملات اجتماعی‌ است و ذهنش آمادگی بالایی برای جذب اطلاعات دارد. البته طوطی‌های بزرگ‌تر هم توانایی یادگیری دارند، اما ممکن است روند آموزش کمی طولانی‌تر باشد.

پیش از شروع آموزش کلامی، باید مطمئن شوید که پرنده به شما اعتماد دارد، از حضورتان احساس امنیت می‌کند و ارتباط چشمی و شنیداری برقرار کرده است. اگر طوطی هنوز عصبی، گوشه‌گیر یا پرخاشگر است، بهتر است ابتدا چند روز یا چند هفته صرف ایجاد ارتباط عاطفی و نزدیک شدن تدریجی به او کنید.

طوطی‌هایی که تازه وارد خانه شده‌اند یا تغییر محیط داده‌اند، معمولا چند روز تا چند هفته زمان نیاز دارند تا به شرایط جدید عادت کنند. شروع زودهنگام آموزش در چنین شرایطی می‌تواند باعث اضطراب یا مقاومت شود. این مورد یکی از نکات کلیدی حتی در تربیت سگ و دیگر حیوانات خانگی است.

اگر پرنده‌تان در حضور شما آرام است، با صداها واکنش نشان می‌دهد، سوت می‌زند یا حرکاتتان را دنبال می‌کند، این یعنی آماده‌ ورود به مرحله‌ آموزش است. در نهایت، زمان دقیق شروع آموزش را نه سن تقویمی، بلکه رفتار طوطی‌تان تعیین می‌کند. هرچه بیشتر با زبان بدن و نیازهای او آشنا شوید، آموزش سریع‌تر و دلپذیرتری خواهید داشت؛ و اگر در تشخیص این نشانه‌ها یا طراحی برنامه‌ی آموزشی تردید دارید، متخصصان کمک کار می‌توانند همراه مطمئن‌تان در این مسیر باشند.

در بخش‌های قبلی، اشاره محسوسی به این موضوع داشتیم که نژاد طوطی و خصلت‌های رفتاری‌اش، تاثیر زیادی در توانایی یادگیری و قابلیت سخن گفتنش دارد؛ اما ممکن است همچنان این سوال برای برخی افراد باقی باشد و بخواهند بداند که آیا طوطی‌شان می‌تواند راحت حرف بزند یا خیر؟ به همین دلیل هم ما در این بخش به طور دقیق‌تری به این موضوع پرداخته‌ایم. پاسخ کوتاه به این سوال این است: نه، همه‌ طوطی‌ها به یک اندازه قابلیت سخن گفتن ندارند و توانایی صحبت‌کردن در طوطی‌ها به عوامل مختلفی مثل هوش، نژاد، سن و حتی میزان صمیمیتشان با صاحبشان بستگی دارد. اما اگر به طور کلی بخواهیم فاکتورهایی که در حرف زدن طوطی موثر هستند را بررسی کنیم باید این موارد را در نظر بگیرید:

برخی نژادها به‌ طور طبیعی استعداد بالاتری برای تقلید صداها و کلمات دارند. برای مثال:

حتی در میان طوطی‌های یک نژاد خاص، همه‌ پرندگان عملکرد یکسانی ندارند. برخی از آن‌ها ذاتا کنجکاوتر، اجتماعی‌تر یا علاقه‌مند به تقلید هستند. در حالی‌که برخی دیگر ترجیح می‌دهند شنونده‌ خوبی باشند.

حتی بااستعدادترین طوطی هم بدون آموزش، فرصتی برای بروز توانایی‌اش نخواهد داشت. هرچه تعامل بیشتر، محیط غنی‌تر و آموزش منظم‌تر باشد، احتمال سخن‌گو شدن پرنده نیز افزایش می‌یابد.

اگرچه بیشتر طوطی‌ها قابلیت‌هایی برای تقلید صدا دارند، اما مهم است بدانید که صحبت کردن برای آن‌ها الزاماًبه معنای استفاده از زبان انسانی نیست. گاهی ممکن است طوطی فقط چند واژه ساده یاد بگیرد یا بیشتر به سوت‌ها و صداهای محیطی علاقه نشان دهد، و این هم کاملا طبیعی‌ست.

با این اوصاف، اگر بخواهیم مشخص کنیم که کدام نژاد طوطی برای حرف زدن مناسب‌تر است، باید ابتدا نگاهی به طوطی‌هایی بیندازیم که از نظر قدرت یادگیری، توانایی تقلید و سطح هوش، بالاتر از بقیه قرار دارند. همانطور هم که در بخش قبلی گفتیم، در میان تمامی نژادها، طوطی خاکستری آفریقایی یا همان کاسکو بیشترین شهرت را به عنوان یک پرنده‌ سخنگو دارد. این نژاد نه‌ تنها واژه‌ها را با وضوح بالا تکرار می‌کند، بلکه توانایی درک موقعیت و حتی ساختن ترکیب‌های جدید از کلمات را هم دارد. بسیاری از کاسکوها می‌توانند صدها واژه یاد بگیرند و در برخی موارد، لحن صاحب خود را هم تقلید می‌کنند. در کنار کاسکو، طوطی‌های آمازون هم گزینه‌های بسیار خوبی برای سخنگو شدن هستند. طوطی آمازون به طور طبیعی بازیگوش‌ و اجتماعی‌ است و واژه‌ها را با انرژی و لحن احساسی خاصی تکرار می‌کند، به‌ طوری‌ که گاهی به نظر می‌رسد پرنده با شما شوخی می‌کند یا قصد جلب توجه دارد. برخی نژادهای دیگر مانند مرغ عشق هم علی‌رغم جثه‌ کوچکی که دارند، قدرت قابل‌توجهی در تقلید واژه‌های ساده از خود نشان می‌دهند. در واقع، اگرچه ممکن است انتظار نداشته باشید که یک پرنده‌ کوچک بتواند صحبت کند، اما با تمرین مستمر و ارتباط نزدیک، حتی آن‌ها هم قادر به یادگیری کلمات پرکاربرد خواهند بود. در نهایت، باید گفت انتخاب نژاد مناسب برای آمورش حرف زدن به طوطی، یک تصمیم کلیدی است، مخصوصا اگر هدف اصلی شما از نگهداری آن، داشتن یک همراه سخنگو باشد. با این حال، فراموش نکنید که حتی بهترین نژادها هم بدون آموزش، ارتباط و صرف زمان کافی، به نتیجه‌ مطلوب نمی‌رسند. درست است که استعداد ذاتی مهم است، اما نقش شما در بروز آن هم به اندازه خودش مهم خواهد بود.

حالا که با نژادهای مستعد برای آموزش حرف زدن به طوطی آشنا شدید، بد نیست به این نکته‌ مهم هم توجه کنید که گاهی حتی با داشتن یک طوطی باهوش و مستعد، آموزش به طور درست پیش نمی‌رود و دلیلش هم اشتباهاتی‌ است که در روند آموزش رخ می‌دهند. یکی از رایج‌ترین این اشتباهات، عجله در انتظار نتیجه است. بسیاری از صاحبان پرنده پس از چند روز تمرین، توقع شنیدن اولین واژه را دارند، در حالی‌ که روند یادگیری ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها زمان ببرد. قطع آموزش به‌ دلیل ناامیدی نیز یکی دیگر از خطاهای رایج است؛ طوطی‌ها نیاز به تداوم دارند، نه آموزش پراکنده. همچنین، تغییر مداوم کلمات آموزشی باعث سردرگمی پرنده می‌شود. اگر هر روز واژه‌ جدیدی به او بگویید و انتظار داشته باشید آن را تکرار کند، تمرکزش از بین می‌رود و احتمال یادگیری کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، انتخاب واژه‌های ساده و تکرار آن‌ها در زمان‌های مشخص بسیار موثرتر است. در کنار همه‌ این‌ها، محیط پر استرس یا پر سروصدا هم می‌تواند مانع تمرکز طوطی بر یادگیری شود چونکه ایجاد فضایی آرام و مثبت، یکی از پایه‌های موفقیت در آموزش است. پس اگر می‌خواهید روند آموزش نتیجه‌بخش باشد، بهتر است پیش از هر چیز از این اشتباهات دوری کنید. آموزش حرف زدن به طوطی بیشتر شبیه پرورش یک مهارت انسانی‌ است که در آن صبر، ثبات و توجه، کلید اصلی موفقیت‌ هستند. در صورتی که نیاز به دیگر خدمات برای حیوان خانگی خود دارید، از نگهداری حیوانات خانگی گرفته تا آرایش حیوانات خانگی می‌توانید با ثبت سفارش خود در کمک کار، در کمترین زمان با متخصصین حرفه‌ای ارتباط برقرار کنید.